Χαιρετώ τις καλές φίλες και φίλους του εν λόγω blog.
Και κυρίως τους προβοκάτορες που μου στέλνουν μηνύματα/emails/κτλ. για να γράψω για το μέγιστο πρόβλημα των τελευταίων ημερών, στο οικοσύστημα μας.
Την κατάρρευση του συστήματος των ταχυμεταφορών.
Δεν θα σας απογοητεύσω, λοιπόν.
Απλά θα σημειώσω πριν ξεκινήσουμε, πως η μοναδική διαφορά με ότι έχει ήδη γραφτεί από έγκριτους και μη δημοσιογράφους (ή κακεντρεχείς δημοσιολόγους), κατέχοντες ή όχι τα μυστικά του κλάδου των μεταφορών, κτλ. είναι πως εγώ δεν ευαγγελίζομαι την υπέρτατη γνώση, δεν θα γκρινιάξω… και κυρίως θα προσπαθήσω να απαντήσω με λύση στο πρόβλημα.
Τώρα αν η λύση είναι εφαρμόσιμη ή αν θα γράψω ανοησίες, θα το κρίνετε εσείς και κυρίως όσοι γνωρίζουν τα μυστικά του κλάδου. Γι’ αυτό τα σχόλια θα είναι ανοικτά, ώστε ακόμα και αν αναφερθούν ανακρίβειες, να επέμβουν οι γνωρίζοντες για να τις διορθώσουν.
Πρέπει όμως κάποια στιγμή, να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, ΝΑ ΤΟ ΛΥΣΟΥΜΕ και μετά μπορούμε να αναζητήσουμε και ευθύνες. Όχι πριν, όχι κατά την διάρκεια.
Ήταν έτοιμες οι εταιρείες ταχυμεταφορών;
Ξεκινάμε με μια απλή ερώτηση, που έχει μια πολύ απλή απάντηση.
Όχι.
Προφανώς όχι. Και δεν το λέω εγώ. Το λένε τα αποτελέσματα.
Γιατί όταν ταυτόχρονα:
(a) έχεις lockdown (που ξέρεις τι έγινε το Μάρτιο και τον Απρίλιο),
(b) έχεις Black Friday (που ξέρεις τι γίνεται τα τελευταία 3-4 χρόνια)
(c) έχεις και τα εταιρικά δώρα που είναι η εποχικότητα τους (και ξέρεις τι γίνεται σαν όγκος δουλειάς τα τελευταία 10+ χρόνια)…
ε, θα έπρεπε να γνωρίζεις από την πρώτη στιγμή πως όσο μεγάλη επένδυση και να κάνεις, δεν πρόκειται να αντιμετωπίσεις το τσουνάμι. Τόσο απλά.
Και με στεναχωρεί ακόμα πιο πολύ, γιατί και ο GR.EC.A. διοργάνωσε event για τα Logistics, κάποιοι logisticians της αγοράς διοργάνωσαν δικά τους events, ενώ και ο ίδιος ο κλάδος των Logistics διοργάνωσε όχι ένα, αλλά πολλαπλά events… αλλά όλοι έλεγαν ότι τα πάντα είναι ΟΚ, και δεν υπάρχει κανένας τεράστιος ροζ ελέφαντας στη γωνία.
Θα προτιμούσα λοιπόν, από τους φίλους μου στις εταιρείες ταχυμεταφορών να ήταν λίγο πιο ειλικρινείς σε αυτό το κομμάτι, και να μας έλεγαν πριν ξεκινήσουν όλα αυτά πως “μάγκες, θα έχουμε προβλήματα, οπότε ετοιμαστείτε και εσείς”.
Ενδεχομένως θα ήταν χρήσιμη και μια ‘βίβλος προετοιμασίας’, που θα ζητούσε από τα eshops να κάνουν κάποια πραγματάκια, από πριν για να βοηθήσουν το σύστημα. Π.χ. από το να στείλουν κάποιες προβλέψεις όγκων που αναμένουν, μέχρι και στο να χωρίσουν τα δέματα που έχουν σε αστικές περιοχές, σε επαρχία, σε νησιά, κτλ. για να βοηθήσουν τα hubs.
Δεν θα έλυνε το πρόβλημα, ενδεχομένως όμως να βοηθούσε την κατάσταση. Έστω και ελάχιστα.
Το πρόβλημα
Πάμε όμως να δούμε το πρόβλημα λίγο πιο βαθιά, μπας και το ανακαλύψουμε (=βλέπε να το ανακαλύψουν οι έχοντες τη δύναμη να το διορθώσουν), μπας και μπορέσουμε να επέμβουμε.
Ακούω παντού, ότι οι εταιρείες ταχυμεταφορών δεν προχώρησαν σε προσλήψεις νέου προσωπικού, κτλ. Και χωρίς να θέλω να τους δικαιολογήσω (γιατί εν μέρει συμφωνώ με την προσέγγιση), θα ρωτούσα το πολύ απλό.
“Και άντε, η εταιρεία Χ προσλαμβάνει όχι 100, ούτε 300, αλλά χίλιους νέους υπαλλήλους. Τι θα οδηγούν, για να παραδώσουν τα δέματα;”
Να οδηγήσουν 1000 νοικιασμένα οχήματα δεν παίζει, γιατί πολύ απλά ότι κυκλοφορεί με μορφή leasing/ενοικίασης, τα έχουν ήδη δεσμεύσει οι μεγάλες αλυσίδες σουπερ μάρκετ, για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Και καλά κάνουν, γιατί είναι πιο σημαντικό να μεταφερθεί σε ένα σπίτι το γάλα, το ψωμί και τα ζυμαρικά (needs), από μια μπλούζα, ένα ζευγάρι παπούτσια ή ένα ρολόι (wants).
Να αγοράσουν 1000 νέα αυτοκίνητα πάλι δεν παίζει, γιατί δεν μπορεί να ζητάμε από καμία εταιρεία να επενδύσει 15 και 20 εκατομμύρια σε στόλο. Και άμεσα. Ενδεχομένως δεν υπάρχουν διαθέσιμα τόσα οχήματα, προς αγορά.
Άρα το πρόβλημα δεν έχει να κάνει τόσο με την επένδυση των εταιρειών ταχυμεταφορών (που για να είμαστε ειλικρινείς, δεν ήταν η αναμενόμενη), αλλά με ένα βαθύτερο πρόβλημα.
Πως θα αποκτήσει ελαστικότητα ο κλάδος;
Γιατί η τεχνολογία μας επιτρέπει πλέον από 100 concurrent επισκέπτες στο eshop, να ανέβουμε αυτόματα στους 5000 concurrent επισκέπτες, χωρίς κανένα πρόβλημα. Απλά βάζουμε cloud hosting και αυξάνουμε το επεξεργαστικό capacity. Problem fixed.
Γιατί η τεχνολογία επιτρέπει στις εταιρείες logistics να ανέβουν εύκολα από τα 1000 τεμάχια micro-picking την ημέρα, στα 10,000. Με έξυπνα WMS προγράμματα, που μπορούν αυτόματα να γυρίσουν π.χ. σε batch picking και να ολοκληρώσουν την δουλειά σωστά. Problem fixed.
Αλλά, στο last mile τι γίνεται; Που είναι η ελαστικότητα;
Η υπάρχουσα κατάσταση
Ανοίγω λοιπόν μια παρένθεση που ενδεχομένως απαντάει στο πρόβλημα.
Στην Ελλάδα λοιπόν, υπάρχει μια κατηγορία οχημάτων που ονομάζονται Δ.Χ. (Δημοσίας Χρήσης).
Τι σημαίνει Φ.Δ.Χ (φορτηγό Δημόσιας Χρήσης); Ας δούμε τον επίσημο ορισμό.
“Το ΦΔΧ αυτοκίνητο χρησιμοποιείται στις μεταφορές που εκτελούνται για λογαριασμό τρίτων με καταβολή κομίστρου. Σε αντίθεση ένα ΦΙΧ (ιδιωτικής χρήσης) αυτοκίνητο χρησιμοποιείται στις μεταφορές αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των αναγκών της επιχείρησης, στο όνομα της οποίας τέθηκε σε κυκλοφορία.”
Και αν δεν καταλάβατε, θα προσπαθήσω να το εξηγήσω με πολύ απλά λόγια.
Ας υποθέσουμε ότι είμαι η εταιρεία ‘Big Retailer’, και έχω 40 καταστήματα και έναν στόλο από 8 φορτηγάκια/βανάκια, που τα χρησιμοποιώ για να ανατροφοδοτώ τα καταστήματα μου.
Η νομοθεσία μου επιτρέπει να κάνω μόνο αυτό.
Η νομοθεσία δεν μου επιτρέπει καν να βοηθήσω την ταχυμεταφική μου (ας την πούμε Fast), με το να τις στείλω εγώ τις παλέττες με τις παραγγελίες που λιμνάζουν στην αποθήκη μου, κατευθείαν στο Hub της.
Βάσει νόμου, θα πρέπει η ίδια η Fast να στείλει φορτηγό για να παραλάβει τις παλέττες με τα δέματα μου.
(σημείωση: Προφανώς πολλές εταιρείες, δεν το κάνουν και στέλνουν με δικά τους βαν τις παλέττες στα hubs, για να βοηθήσουν, αλλά αυτό είναι με ρίσκο).
Επιστρέφω στο συλλογισμό όμως.
Βάσει λοιπόν αυτής της λογικής (άλλου αιώνα), η εταιρεία μου, η Big Retailer, επειδή έχει κλειστά τα καταστήματα (λόγω Lockdown), δεν χρειάζεται τα φορτηγά της, οπότε τα παρκάρει και κάθονται αδρανή, βγάζει και τους οδηγούς σε αναστολή εργασίας… και αυτό ήταν όλο.
Σκεφτείτε όμως πως με όσα σας έγραψα πιο πάνω, αυτήν την στιγμή, υπάρχουν περισσότερα από 500,000 φορτηγάκια και οδηγοί… που κάθονται.
Αντιθέτως, οι άδειες για ΦΔΧ οχήματα Ν1 κατηγορίας (δηλαδή με μέγιστο βάρος που δεν υπερβαίνει τους τρεις και μισό (3,5) μετρικούς τόνους), δεν πρέπει να ξεπερνάνε τις 10,000-15,000 άδειες, συνολικά. Και είναι ήδη δεσμευμένα σε έργα, από μεταφοριικές εταιρίες, οργανισμούς, και πάει λέγοντας.
Δεν έχουμε λοιπόν, έναν τεράστιο παραλογισμό, όπου ένα υπάρχον σύστημα, εμποδίζει να βγουν στο δρόμο 500,000 δυνητικα οχήματα, για να αποσυμφορίσουν το πρόβλημα… σε 1-2 μέρες το πολύ;
Η λύση (;;)
Και τι προτείνεις, ρε συ Φώτη; Να ‘σπάσουμε’ το κλειστό επάγγελμα;
Όχι, και μακρυά από εμένα, οι όποιες πολιτικές σκοπιμότητες, αν και κουβεντιάζουμε όποτε θέλετε το ‘σπάσιμο’ σε άλλη κουβέντα, και γιατί χάνουν περισσότερα οι ίδιοι που το κρατάνε κλειστό.
Αυτό που προτείνω όμως, σαν πιο πρακτική λύση, είναι το ‘πάγωμα’ (αναστολή) του νόμου, για μια χρονική περίοδο. Πχ 1 μήνα. Η’ δυο μηνών. Ή όσο διαρκεί το lock down (το υπάρχον, το τρίτο που θα έρθει, και πάει λέγοντας).
Τι θα γινόταν με μια τέτοια λύση;
(α) Η εταιρεία Fast θα μπορούσε να αναζητήσει οδηγούς και στόλο, από ένα τεράστιο pool οχημάτων και επαγγελματίων που κάθονται. Πως θα εκπαιδεύονταν για το τι πρέπει να κάνουν; Δεν είναι κάτι δύσκολο. Οι εταιρείες ταχυμεταφορών έχουν συστήματα fleet management και last mile orchestration, όπου οι οδηγοί το μόνο που χρειάζονται είναι ένα κινητό/tablet/pad που να τους λέει που να πάνε μετά. Πιο απλό από το βου και α… βα.
(β) Η εταιρεία big Retailer θα ενεργοποιούσε πάλι τους οδηγούς της, αντί να κάθονται και να παίρνουν το επίδομα των €540. Παράλληλα, θα κοστολογούσε αυτήν την υπηρεσία και θα την συμψήφιζε μετά με την εταιρεία Fast (για τις υπηρεσίες μεταφορών των προηγούμενων ημερών/μηνών)
(γ) Το κράτος θα έλυνε άμεσα ένα σημαντικό πρόβλημα, και παράλληλα δεν θα ήταν υποχρεωμένο να πληρώνει επιδόματα σε έμπειρους επαγγελματίες (βλέπε οδηγούς) που αντί να ‘σβήνουν τη φωτιά’, κάθονται αδρανείς χωρίς να μπορούν να βοηθήσουν.
(δ) Το σύστημα θα αποκτούσε ελαστικότητα, και στην Αχίλλειο Πτέρνα του. Έτσι, όσα lock downs και να γίνουν, όσα Black Fridays και να ξαναέρθουν, θα ήταν πάντα έτοιμο να ανταπεξέλθει στις ανάγκες. ‘On-demand’.
Γιατί τελικά, οι λύσεις δεν θέλουν κόπο. Θέλουν τρόπο.
Αυτά στα γρήγορα…
υ.γ.1: Όπως έγραψα στην αρχή, αυτή είναι μια πολύ επιφανειακή, προσωπική προσέγγιση που αποσκοπεί να δώσει μια πρώτης μορφής λύσης. Αν ο οποιοσδήποτε καλός φίλος ή φίλη γνωρίζει περισσότερα, για να την συμπληρώσει ή να την αποδομήσει, τα σχόλια είναι πάντα ανοικτά.
υ.γ.2: Η Amazon οφείλει την τεράστια επιτυχία της, σε μια κουλτούρα που επιβάλλει να σκέφτεται πάντα με λύσεις που δίνουν ελαστικότητα. Από τον κατάλογο της, τις διαδικασίες της, τα logistics της, και πάει λέγοντας. Έτσι λοιπόν, έχει μια υπηρεσία στο εξωτερικό όπου την ονομάζει Amazon Flex.
Τι είναι το Amazon Flex; Τίποτα περισσότερο από όσα γράφω πιο πάνω. Last mile on demand, όπου ζητάει από ιδιοκτήτες φορτηγών/βανς, να μπουν στον στόλο της, και να βγάζουν πολύ περισσότερα από όσα βγάζουν κανονικά. Και έχει μαζέψει τους πάντες.
Αν λοιπόν, οι εδώ ιδιοκτήτες ΦΔΧ μπορούσαν να αντιληφθούν, ότι μπορεί να υπάρξουν start ups ή ακόμα και υπάρχουσες εταιρείες, για να φτιάξουν αντίστοιχα ‘Amazon Flex’, θα έπρεπε οι ίδιοι να ζητάνε να ανοίξουν οι κλάδοι τους.
Γιατί πολύ απλά, το eCommerce είναι ένας κλάδος με διαρκή ανάπτυξη. Το λέμε και το ξαναλέμε και έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας.
Το γιατί δεν το κάνουν είναι δικό τους θέμα.
υ.γ. 3: Σε άσχετο θέμα, με την κουβέντα μας. Πόσο ανόητος είσαι, πόσο μικρόνοος και αφελής, όταν ξέρεις ότι το Skroutz και το BestPrice έχουν εργαλεία με την ‘Εξέλιξη Τιμής’ και εσύ προσπαθείς να αισχροκερδίσεις με αυτόν τον τρόπο;
Κανονικά, θα έπρεπε να σας ‘έδινα’ στη χλεύη του κόσμου, αλλά δεν θα το κάνω. Το να προσπαθείς να κοροϊδέψεις τον πελάτη σου, ειδικά όταν μπορεί να τσεκάρει τα πάντα μέσα από το κινητό του, είναι όχι ο δρόμος, αλλά η λεωφόρος προς την αποτύχια.
Καλό διάβα λοιπόν, ανόητε.
υ.γ. 4: Αν ασχολείσαι και αγαπάς το eCommerce (ενδεχομένως και παθολογικά, όπως εγώ), τότε οφείλεις να διαβάσεις αυτό του βιβλίο, ένος από τους μεγαλύτερους eCommercάδες που γνωρίσαμε. Του Tony Hsieh, ιδρυτή του Zappos.
Φίλε Tony, ήσουν έμπνευση. Καλό ταξίδι.
Comments